نیاز مشتری
به لحاظ مفهومی و در نظر عامه، نیاز، مترادف با حاجت، درخواست، استدعا، التماس، مقصود، آرزو، میل، خواهش، محبوب، فقر، تنگدستی، اظهار خضوع، خشوع، تضرع و... کاربرد یافته است. از مجموع این مفاهیم میتوان نیاز را هر نوع کمبودی دانست که برای انسان به وجود میآورد. ما برای تعریف نیاز مشتری، به شکل زیر از آن استفاده میکنیم: «نیاز مشتری عبارت است ازهر نوع حساب کمبودی که برای مشتری موجود میآید و او تلاش میکند تا با بهرهگیری از استعداد و توانایی خود نسبت به رفع آن اقدام نماید».
انواع نیازهای مشتری
با توجه به مفهوم گستردهای که در تعریف نیاز مشتری وجود دارد، امکان تقسیمبندی جامع و کاملی از نیازهای مشتری دشوار است. لیکن ازآنجاییکه نیاز مبنای رفتار مشتری در فرآیند خرید است، طبقهبندی زیر را که بیشتر به لحاظ مفهومی در جامعه متداول گردیده است، در اختیار خوانندگان قرار میدهیم. این طبقهبندی میتواند زمینههای مساعدی را در شناخت رفتارهایی مبنایی مشتری نشان دهد و در تأمین بخشهای از نیاز وی مؤثر باشد.
- نیازهای حیاتی: نیازهایی را که با تداوم زندگی و حیات مشتری ارتباط تنگاتنگ دارد، نیازهای حیاتی میگویند؛ مانند هوا، آب، غذا، دارو و ...
- نیازهای اساسی: به نیازهایی گفته میشود که ازنظر مشتری نقش اساسی و تعیینکنندهای دارد؛ مانند پوشاک، مسکن برای افراد حقیقی، آب، برق، راه و ارتباطات ازنظر دولت.
- نیازهای عادی: به نیازهایی گفته میشود که مشتری در توانایی و استعداد خود برای تأمین آنها از روند عادی و یکنواخت بهره میگیرد؛ مانند ایاب و ذهاب و ...
- نیازهای فردی: نیازهایی که مشتری در تأمین آنها به توانایی و استعداد خود متکی است مانند فکر کردن، خوابیدن، کار کردن، استراحت یا مطالعه و ...
- نیازهای اجتماعی به نیازهایی که مشتری از طریق جمع و یا افراد دیگر نسبت به تأمین آن اقدام مینماید، نیازهای اجتماعی گفته میشود؛ مانند آموزش، درمان و.
- نیازهای مادی: نیازهای ملموسی را که مشتری به آن توجه دارد. نیازهای مادی میگویند؛ مانند غذا، پوشاک؛ خودرو و ...
- نیازهای معنوی (غیرمادی): در برابر نیازهای مادی، نیازهایی نیز وجود دارند که به چشم دیده نمیشوند؛ مانند آرامش، عبادت، تفریح، عدالتخواهی، امنیت و ... که به آنها نیازهای معنوی اطلاق میشود.